ไอเดียจัดสวนไม้ฟอร์มเท่จากแคคตัสและไม้อวบน้ำ

ไอเดียจัดสวน สำหรับผู้ที่ชอบสวนแต่ไม่มีเวลาดูแล….ชอบต้นไม้แต่ไม่อยากรดน้ำ….อยากได้สวนดูแลง่ายและสวยตลอดทั้งปี

บ้านและสวน มี ไอเดียจัดสวน ที่ตอบโจทย์ที่ว่า เป็นสวนที่ใช้ไม้ฟอร์มเท่อย่างแคคตัสและไม้อวบน้ำ รวมทั้งพรรณไม้ทนแล้งชนิดอื่น ๆ จะปลูกลงกระถาง ปลูกลงดิน หรือจัดเป็นสวนกรวดก็ได้ นำไปจัดตกแต่งได้ทั้งสวนในบ้าน คาเฟ่  ร้านอาหาร รวมทั้งมุมสวนเล็ก ๆ โดยปลูกผสมผสานกับพรรณไม้ที่ชอบน้ำน้อย หรือแซมไม้ดอกบางชนิด หากใครที่ชอบสะสมต้นไม้อย่างแคคตัสและไม้อวบน้ำอยู่แล้วก็สามารถจัดมุมสวนโดยใช้ไม้สะสมที่มีอยู่ได้

ลักษณะสวนรูปแบบนี้เรามักจะเรียกกันว่า “สวนทนแล้ง” ในภาษาอังกฤษคือ Xeric Garden หรือ Xeriscaping , Dry Garden ,Arid Garden เป็นต้น จุดเด่นคือใช้ไม้ทนแล้ง หรือไม้ในท้องถิ่นที่เติบโตได้ดีในสภาพภูมิอากาศนั้น ๆ โดยมักจะใช้ไม้กลุ่มแคคตัสและไม้อวบน้ำปลูกผสมผสานกับไม้ดอก หญ้าประดับ และตกแต่งกรวดขนาดต่าง ๆ จัดเลียนแบบแลนด์สเคปในธรรมชาติ สำหรับเทคนิคการจัดสวนทนแล้งมีข้อคิดและองค์ประกอบ ดังนี้

1.รูปแบบสวน

สวนที่ใช้ไม้ฟอร์มไม่ได้มีแค่สวนที่ให้อารมณ์แบบทะเลทรายดูแห้งแล้งเพียงอย่างเดียว แต่ยังมีสวนอีกหลายรูปแบบที่สามารถใช้พรรณไม้เหล่านี้ได้ เช่น สวนแบบเมดิเตอร์เรเนียน สวนกลิ่นอายทะเล สวนแบบรัสติก สวนสไตล์เม็กซิกัน สวนโมเดิร์น เป็นต้น โดยผสมผสานระหว่างพรรณไม้กับฮาร์ดสเคปหรือของตกแต่งต่าง ๆ ที่ทำหน้าที่เล่าเรื่อง ของสวนนั้น ๆ

2.พรรณไม้ทนแล้งปลูกง่าย

หากพูดถึงสวนทนแล้งหลายคนอาจจะนึกถึงแคคตัสและไม้อวบน้ำซึ่งเป็นกลุ่มพรรณไม้ที่เหมาะกับสวนสไตล์นี้ที่สุดเพราะมีความโดดเด่นเรื่องฟอร์มสวย มีรูปทรงให้เลือก ชนิดที่นิยมใช้ได้แก่ ยูฟอร์เบีย อากาเว่ อะโล โอพันเทีย พญาไร้ใบ ยุกกา ลิ้นมังกร เป็นนอกจากนี้ก็ยังมีพรรณไม้อื่น ๆ ที่เข้ากันกับสวนสไตล์นี้ได้ดี เช่น จันทร์หอม จันผา เข็มกุดั่น ปรง กระดุมไม้ใบเงิน โอลีฟ เลมอน สนเกรลวิลเลีย เป็นต้น ซึ่งเป็นกลุ่มพรรณไม้ที่ปลูกเลี้ยงง่าย และใช้น้ำน้อยเช่นกัน

3.ดินต้องระบายน้ำดี

สำหรับสวนที่ปลูกแคคตัสและไม้อวบน้ำเป็นหลัก วิธีการปลูกการลงดินใช้หลักการเดียวกับที่ปลูกลงกระถางคือ วัสดุปลูกต้องระบายน้ำดี ถ้ารองก้นหลุมด้วยอิฐมอญหักหรือหินภูเขาไฟ ในพื้นที่ที่มีฝนตกชุกควรปรับแปลงปลูกเป็นเนิน เพื่อให้น้ำระบายได้เร็ว การรดน้ำประมาณสัปดาห์ละ 1-2  ครั้ง หากพื้นที่ขนาดไม่ใหญ่นักสามารถลงทุนกับวัสดุปลูกราคาสูงได้ แต่หากพื้นที่ค่อนข้างใหญ่ให้ผสมดินใหม่เฉพาะแปลงนั้น ๆ โดยเลือกสูตรดินปลูกตามความเหมาะสมของพื้นที่ดังนี้

สูตรดินปลูก

• ดินร่วน : กรวด+หินภูเขาไฟ + ถ่านทุบ : ปุ๋ยคอก อัตราส่วน 1:1: 1 และปุ๋ยละลายช้า ตามอัตราที่กำหนดบนฉลาก
• ดินร่วน : ทรายหยาบ : ปุ๋ยคอก อัตราส่วน 1:1: 1 และปุ๋ยละลายช้า ตามอัตราที่กำหนดบนฉลาก 
• ดินร่วนผสมใบก้ามปู : ทรายหยาบ : แกลบดิบ : เศษอิฐหรือหินภูเขาไฟ  1.5 :1.5 : 1 : 1

4.สวนกระถาง…ดูแลง่าย

สำหรับผู้ที่มีพื้นที่น้อยสวนกระถางนับว่าตอบโจทย์ที่สุดเพราะใช้พื้นที่ไม่มาก สามารถโยกย้ายปรับเปลี่ยนเป็นมุมได้สะดวกตามความต้องการ หัวใจสำคัญคือจับคู่กระถางสวยๆเข้ากับไม้ฟอร์มเท่ ๆ อาจจะวางเด่น ๆ เพียงไม่กี่ต้น หรือปลูกเป็นกลุ่มรวมๆกันจัดแบบไม่จงใจ จะสร้างอารมณ์สวนแบบดิบ ๆ ดูรัสติก หรือสวนสไตล์โมเดิร์นก็ได้

5.สวนเท่ ๆ ริมรั้ว

สวนแนวนี้นับว่าเหมาะสำหรับปลูกริมรั้วมากที่สุด เพราะเป็นพรรณไม้ที่ใช้พื้นที่ในการเจริญเติบโตไม่มาก จึงนำมาจัดในพื้นที่แคบหรือกระบะขนาดจำกัดได้ดี  อาจจะเลือกใช้กลุ่มไม้ลำ เช่น ยูฟอร์เบีย ซากัวโร่ ปลูกเด่น ๆ ไม่กี่ต้นตามริมรั้วเรียบ ๆ หรือปลูกเป็นแนวตลอดรั้วก็ได้ หรือกลุ่มไม้พุ่มฟอร์มกลมอย่าง อากาเว่ อะโล ไม้หนามเหล่านี้ยังมีข้อดีสามารถป้องกันโจรผู้ร้ายที่จะบุกรุกบ้านได้อีกทางหนึ่ง แต่ไม้เหล่านี้ไม่เหมาะสำหรับปลูกริมรั้วภายในบ้านที่มีทางเดินแคบ ๆเพราะจะเป็นอันตรายต่อผู้สัญจร เด็ก และสัตว์เลี้ยงจึงควรระมัดระวังในการเลือกใช้ต้นไม้ให้เหมาะสมกับพื้นที่

6.ไม้ดอกที่ปลูกได้  

นอกจากกลุ่มไม้หนามและไม้ฟอร์มที่ให้รูปทรงเท่แล้ว การจัดสวนด้วยไม้เหล่านี้อาจจะแซมไม้ดอกลงไป เพื่อสร้างสีสันให้สวยงาม และเพิ่มความนุ่มนวลในสวน เช่น ผกากรองเลื้อย เวอร์บีน่า เฟื่องฟ้า พวงชมพู พวงชมพูดอกขาว ต้อยติ่งเทศ ยี่เข่ง ยี่โถแคระ คนทีสอ บานชื่น ดาวกระจาย หงอนไก่ป่า ฟอร์เก็ตมีน็อตไต้หวัน พอร์ทูลากา เป็นต้น รวมทั้งกลุ่มหญ้าประดับที่ดูพลิ้วไหวและเข้ากันกับสวนสไตล์นี้ได้ดี ได้แก่ หญ้าน้ำพุ หญ้าเม็กซิกัน หญ้าน้ำตาล หญ้าด่างออสเตรเลีย หญ้าแพมปัส หญ้ามูห์ลี่ หญ้าเฟสติน่า หญ้าหางกระต่าย เป็นต้น

7.จัดเป็นสวนกรวด

กรวดนับว่าเป็นองค์ประกอบหลักของการจัดสวนทนแล้ง  โดยทำหน้าที่สร้างสเปซ  ขอบเขต และชูให้พรรณไม้เด่นขึ้น นอกจากนี้ยังนำมาจัดตกแต่งสร้างบรรยากาศเลียนแบบแลนด์สเคป ทั้งภูมิประเทศแบบชายหาด ทะเลทราย เป็นต้น การใช้กรวดมาจัดสวนทนแล้งมี 2 แบบ คือ ใช้กรวดขนาดเล็กโรยเป็นลานกว้าง และใช้กรวดหลาย ๆ ขนาดในแปลงให้ดูเป็นธรรมชาติ แนะนำให้เลือกใช้สีของกรวดที่เหมาะกับสไตล์สวน เช่น หากจัดสวนสไตล์ธรรมชาตินิยมกรวดสีขาว และสีน้ำผึ้ง ส่วนกรวดสีดำเหมาะกับสวนทนแล้งในสไตล์โมเดิร์น เป็นต้น

8.สวนของคนชอบสะสมต้นไม้

นอกจากปลูกเป็นไม้ประดับสวนแล้วแน่นอนว่ามีหลายท่านที่ปลูกไม้กลุ่มนี้เป็นไม้สะสม ไม่ว่าจะจัดมุมเล็กๆในบ้าน ระเบียง หรือทำเป็นโรงเรือนปลูกเลี้ยงจริงจัง ไม้เหล่านี้จึงเป็นได้ทั้งไม้สะสมและปลูกประดับเพื่อความสวยงาม สำหรับใครที่อยากทำโรงเรือนแคคตัสมีข้อคิดดังนี้

• โรงเรือนแคคตัส ต้องการแสงสว่างเต็มที่ควรใช้วัสดุมุงหลังคาแบบโปร่งแสง และไม่มีร่มเงาของต้นไม้มาบังมากนัก
• รูปแบบโรงเรือนสามารถทำเป็นโรงเรือนแบบปิดหรือแบบเปิดก็ได้ ข้อดีของโรงเรือนแบบปิดคืออุณหภูมิภายในโรงเรือนจะสูงทำให้แคคตัสสร้างหนามได้เต็มที่และสวยงามกว่าโรงเรือนแบบเปิด แต่ก็ควรระวังในบางฤดูกาลที่แดดแรงเกินไปควรใช้วัสดุพรางแสง เช่น ซาแรน ม่าน เป็นต้น
• หากปลูกเลี้ยงไม้อวบน้ำไม่ควรทำโรงเรือนแบบปิดที่มีอุณหภูมิสูงเกินไปจะให้ต้นเฉา ไม่สวยงาม ควรเลี้ยงในโรงเรือนที่มีอากาศถ่ายเทดี มีลมพัดเย็นสบาย อย่างไรก็ตามหากปลูกเลี้ยงเป็นงานอดิเรกหรือทำขายเล็ก ๆ น้อย ๆ ไม้ทั้งสองชนิดนี้สามารถปลูกเลี้ยงร่วมกันได้

หาไอเดียจัดสวนทนแล้งดูแลง่าย และสวนอีกหลากสไตล์อีกมากมายที่ หนังสือ 15 BEST GARDENS และ Easy Little Garden สวนเล็กดูแลง่าย

รู้จักแคคตัสและไม้อวบน้ำชนิดต่าง ๆ และวิธีการปลูกเลี้ยง ที่หนังสือ แคคตัส และไม้อวบน้ำ