วิธีปลูกเลี้ยงบอนไซและต้นไม้จิ๋วง่ายๆ เป็นงานอดิเรก
การขยายพันธุ์
อาจารย์น้อยมักจะใช้กิ่งที่เหลือจากตัดแต่งกิ่งต้นไม้ในสวนมาเอาปักชำโดยไม่จำเป็นต้องซื้อเลย บางชนิดได้จากเมล็ดที่หล่นในสวนแล้วงอกขึ้นมา ข้อดีของการปักชำ คือได้ต้นไม้เร็ว สามารถเลือกที่กิ่งสวยตามต้องการ วิธีเลือกกิ่งชำให้ใช้กิ่งเพสลาดสีเขียวอ่อน ๆ มีตกกระสีน้ำตาลนิดๆ จะแตกรากง่าย ส่วนเพาะเมล็ด ใช้เวลานาน แต่ได้รูปทรงต้นที่สวยงามเป็นธรรมชาติ จำกัดขนาดและรูปทรงของต้นไม้ได้ง่าย
เทคนิคการปักชำของอาจารย์น้อยจะไม่ใช้ฮอร์โมนเร่งรากแต่จะปักชำช่วงหน้าฝน ระวังอย่าให้น้ำขังแฉะเกินไป วัสดุชำใช้ทรายผสมขุยมะพร้าว อัตราส่วน 1:1 หรือขุยมะพร้าวเปล่าก็ได้ แต่ต้องระวังไม่ให้เน่า การเติมทรายลงไปจะช่วยทำให้เครื่องปลูกโปร่ง ระบายน้ำดี หากใช้ดินถุงให้ร่อนดินเอาวัสดุชิ้นใหญ่ ๆ เช่น กาบมะพร้าวสับออก เพื่อให้ได้ดินละเอียด และไม่ควรใช้ดินเหนียว
“ไม้จิ๋วทำให้เราเพลินเพลินกับการปลูกเลี้ยงต้นไม้ ช่วยฝึกสมาธิ อดทน สำหรับผู้เริ่มต้นควรเริ่มจากปักชำต้นไม้เอง จะได้ไม่เสียดายเพราะหากซื้อมาเป็นต้นตายไปก็เสียดาย ปักชำตายไปก็ช่างมันเดี๋ยวปักใหม่ ช่วงแรก ๆ ให้เริ่มจากต้นที่ปักชำง่าย ๆ อย่างเล็บครุฑ เพราะโตง่าย ลองปักไปเถอะ ถึงแม้ไม่เอามาทำไม้จิ๋วก็เอาซ่อมสวนได้
การดูแล
- ไม้จิ๋วมีเครื่องปลูกน้อย จึงเก็บความชื้นไว้ได้น้อย ต้องรดน้ำทุกวัน เช้า-เย็น ถ้าไม่อยู่หลายวันให้ใช้ถาดตื้น ๆ ใส่น้ำ แต่ไม่ควรทิ้งไว้หลายวันเพราะจะทำให้รากเน่าได้
- ไม่จำเป็นต้องใส่ปุ๋ยเลยนอกจากต้นโทรมมากๆ ให้ใส่มูลไส้เดือนหรือปุ๋ยอินทรีย์อัดเม็ดต้นละ 2-3 เม็ด
- ใช้ดินร่วน หรือดินผสมสำเร็จร่อนเอาเฉพาะเนื้อดินละเอียด ใช้ป็นเครื่องปลูก
- ปลูกเลี้ยงในบริเวณที่ได้ได้อ่อน ๆ โดยเฉพาะแดดเช้ายิ่งดี หากปลูกเลี้ยงในบ้านควรได้รับแสงพอสมควร และนำออกมาไว้ด้านนอกบ้างเป็นครั้งคราว
สามารถอ่านเรื่องราว เทคนิคการปลูกเลี้ยง และขั้นตอนการทำไม้จิ๋วเพิ่มเติมได้ที่ หนังสือ Mini Garden
เรื่อง : “วรัปศร”
ภาพ : สิทธิศักดิ์ น้ำคำ
เรื่องที่น่าสนใจ
- อยากปลูกต้นไม้ แต่พื้นที่จำกัด มารู้จักต้นไม้สายย่อ ต้นไม้แคระ ต้นไม้จิ๋ว กันเถอะ
- [DIY] บอนไซจิ๋ว ต้นไม้ในจินตนาการ My Lovely Little Bonsai
