สวนสำหรับสุนัข: 1 ข้อคิดในการออกแบบสวน

เมื่อตัดสินใจเลี้ยงสุนัขสักตัวหรือหลายตัวไว้ในบ้าน สิ่งที่คุณต้องทำคือ จัดพื้นที่ให้เหมาะกับการอยู่อาศัย โดยเฉพาะบ้านที่มีพื้นที่จัดสวนสวยๆ นั้น หลายๆ บ้านต้องเผชิญปัญหาการขุดคุ้ย เหยียบย่ำต้นไม้เสียหาย บางสวนมีพืชที่เป็นอันตรายต่อสุนัขหรือมีสัตว์อันตรายอาศัยอยู่

หัวใจของ การออกแบบสวน ที่สำคัญก็คือ การเข้าใจธรรมชาติหรือนิสัยของสุนัขที่เลี้ยง โดยทั่วไปสุนัขจะมีสองแบบคือ สายพันธุ์แท้ ซึ่งมีนิสัยที่ค่อนข้างชัดเจนตามสายพันธุ์ เพราะเกิดจากการผสมและคัดเลือกพันธุ์มาอย่างเป็นระบบ สุนัขอีกแบบคือ พันทาง ซึ่งเกิดจากการผสมข้ามพันธุ์ไปมาทั้งแบบตั้งใจและไม่ตั้งใจ ลักษณะนิสัยของสุนัขประเภทนี้จึงไม่แน่นอน คาดเดาไม่ได้ แต่สุนัขก็เป็นสัตว์ที่เรียนรู้ได้เร็วและฝึกฝนได้ ดังนั้นนิสัยบางอย่างก็อาจเปลี่ยนแปลงได้ มาดูตัวอย่างสุนัขพันธุ์ต่างๆ กัน

สุนัขพันธุ์ใหญ่ เช่น เกรย์ฮาวนด์ ซาลูกิ อัฟกันฮาวนด์ ชอบวิ่งและวิ่งเร็วมาก สวนควรมีพื้นที่กว้าง นิวฟาวน์แลนด์ โกลเด้นและลาบราดอร์ รีทีฟเวอร์ ชอบเล่นน้ำ ควรทำบ่อน้ำให้ลงไปนั่งแช่ได้

สุนัขพันธุ์เล็ก เช่น ชิสุ พูเดิ้ลทอย มีช่วงขาสั้นขึ้น-ลงบันไดยาก ถ้าทำบันไดในสวนควรสูงไม่เกิน 10 ซม.และขั้นบันไดควรกว้าง บีเกิล บัสเซตฮาวนด์ ชอบขุด ซึ่งเจ้าของก็อาจต้องทำใจ หรือไม่ก็ทำพื้นที่ไว้ให้ขุดเล่น

อันนี้เป็นนิสัยโดยรวม แต่สุนัขบางตัว บางพันธุ์อาจไม่เป็นดังที่ว่า ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับการเลี้ยงดู นอกจากนิสัยแล้ว การออกแบบสวนให้เหมาะกับสุนัขยังพิจารณาในเรื่องสัญชาตญาณและพฤติกรรมของสุนัขอันได้แก่

ประสาทสัมผัสของสุนัข สุนัขมีจมูกและหูที่ไวมาก สามารถได้กลิ่นและได้ยินเสียงและคลื่นเสียงได้มากกว่าเรา แยกแยะต้นกำเนิดเสียงได้ดี และตอบสนองด้วยการเห่าหอน เราควรใช้ประโยชน์จากประสาทสัมผัสนี้ ให้สุนัขเป็นยามเฝ้าบ้านในเวลาค่ำคืน โดยใช้กรวดจัดสวนหรือทำทางเดินในบริเวณที่เป็นจุดอ่อนของบ้าน เช่น หลังบ้าน ริมกำแพง หรือใต้หน้าต่าง เมื่อผู้บุกรุกเหยียบย่ำ สุนัขก็จะได้ยินเสียง

พฤติกรรมการประกาศและปกป้องอาณาเขต สุนัขก็เหมือนสัตว์หลายๆ ชนิดที่ชอบอยู่รวมกลุ่มและมีจ่าฝูง ซึ่งเราเชื่อว่าก็คือตัวเจ้าของหรือผู้เลี้ยงนี่แหละ ส่วนบ้านและสวนก็คืออาณาบริเวณของพวกมัน ดังนั้นมันจึงรักเจ้าของและหวงแหนอาณาบริเวณบ้านที่อยู่อาศัย สุนัขทุกตัวจึงมักเห่าเวลาที่มีสุนัขอื่นๆ และคนแปลกหน้าเข้ามาในบริเวณบ้าน และถ้าหากเป็นสายพันธุ์ที่ดุอย่าง บางแก้วก็จะกัดคนที่เข้ามาทันที นอกจากนี้สุนัขยังมีวิธีแสดงขอบเขตของอาณาจักรด้วยการฉี่หรือปัสสาวะรดตามพื้นที่ต่างๆ ซึ่งอาจเป็นต้นไม้หรือแนวรั้ว ฯลฯ ในการออกแบบจึงต้องสร้างขอบเขต ทำรั้วเพื่อกั้นเขตไว้เฉพาะสำหรับสุนัข ฝึกการขับถ่ายให้เป็นที่ หรือทำเสาสำหรับปัสสาวะเป็นจุดๆ ในสวน เพราะปัสสาวะของสุนัขมีความเข้มข้นสูง ทำให้ต้นไม้หลายชนิด โดยเฉพาะหญ้าสนาม ใบไหม้หรือเฉาตายมาเยอะแล้ว

ความเป็นมิตรและพฤติกรรมการรวมกลุ่ม สุนัขเป็นสัตว์สังคม ชอบอยู่รวมกันเป็นฝูง จึงมักสนใจและอยากมีส่วนร่วมกับกิจกรรมจ่างๆ ของสมาชิกในบ้าน การถูกทิ้งไว้นานๆ หรือเลี้ยงเพียงตัวเดียวก็อาจทำให้สุนัขเครียด การจัดพื้นที่ในบ้านและสวนให้สุนัขได้มีพื้นที่เดินเล่น พักผ่อนและออกกำลังจะช่วยให้สุนัขผ่อนคลาย ทั้งสมาชิกในบ้านก็ได้พื้นที่ทำกิจกรรมได้ด้วย

ข้อมูลจาก สวนรักสัตว์เลี้ยง โดย ธนาศรี สัมพันธรารักษ์ เพ็ชรยิ้ม นพมาศ พันธุ์ภักดี ชวาพร ศักดิ์ศรี สำนักพิมพ์บ้านและสวน
สงวนสิทธิ์ © บมจ.อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง ใช้เพื่อเผยแพร่ ห้ามดัดแปลงหรือทำซ้ำด้วยวิธีใดๆ โดยไม่ได้รับอนุญาต