ขนุนไพศาลทักษิณ
ชื่อวิทยาศาสตร์: Artocarpus heterophyllus Lam.
วงศ์: Moraceae
ประเภท: ไม้ต้นขนาดกลาง
ความสูง: 4 – 6 เมตร
ลำต้น: เปลือกเรียบสีเทาอมน้ำตาล ทุกส่วนของต้นมีน้ำยางสีขาว
ใบ: ใบเดี่ยว ออกเรียงเวียนสลับ รูปรี ปลายใบแหลม โคนใบสอบ แผ่นใบหนา สีเขียวเป็นมัน
ดอก: ออกเป็นช่อกระจุกแน่น มีดอกเล็กๆ อัดกันแน่นบนแกนช่อดอก ช่อดอกแยกเพศอยู่บนต้นเดียวกัน ออกดอกเดือนเมษายน
ผล: ผลรวมทรงกลม มีหนามสั้น สีเขียวอมเหลือง มีลักษณะเด่นคือ ซังน้อย เนื้อหนา เปลือกบาง และยางน้อย
ดิน: ดินร่วนระบายน้ำดี
แสงแดด: เต็มวัน
น้ำ: ปานกลาง ทนแล้งได้ดี
ขยายพันธุ์: เพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อและเสียบยอด
การใช้ประโยชนฺและอื่นๆ: ผลอ่อนนำมาลวกจิ้มน้ำพริกหรือประกอบอาหาร ผลสุกเนื้อในสีเหลือง รสหวาน ♦ ทรงต้นให้ร่มเงาได้ดี ♦ ขนุนต้นนี้มีประวัติยาวนานกว่าร้อยปี เจ้าจอมมารดาเที่ยง ในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 4) เป็นผู้นำมาปลูกทางทิศตะวันตกของพระที่นั่งไพศาลทักษิณ ในพระบรมมหาราชวัง เมื่อปีพ.ศ. 2380 ♦ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวโปรดให้อนุรักษ์พันธุ์ขนุนต้นนี้ไว้ และขยายพันธุ์ด้วยการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ เพื่อแจกจ่ายให้แก่หน่วยงานราชการ องค์กรต่างๆ และประชาชนทั่วไป
