Democratic Design
ไม่ใช่แค่เรื่องการเมืองเท่านั้นที่มีแนวคิดแบบประชาธิปไตย เรื่องของงานดีไซน์ในข้าวของเครื่องใช้และของตกแต่งบ้านก็มีเรื่องของ Democratic Design ด้วยเช่นกัน
ประชาธิปไตยในงานดีไซน์ นั้นหมายถึงงานออกแบบในใส่ใจในทุกแง่มุม เพื่อให้คนหมู่มากในสังคมนำไปใช้งานได้ แต่อย่าเพิ่งนำไปเหมารวมกับความเป็น Mass Production เพราะ Mass ดูราวกับเป็นการตีขลุมงานผลิตในปริมาณมากๆ โดยไม่ได้ใส่ใจในเรื่องของคุณภาพ ประโยชน์ใช้สอย หรือรายละเอียดอื่นๆ แค่เพียงแต่เน้นปริมาณให้มาก ทันต่อความต้องการ ทำให้ตัวผลิตภัณฑ์มีอายุการใช้งานที่สั้นมาก และไม่มีคุณภาพที่ดีพอ
ขณะที่ Democratic Design นั้นต้องคิดถึงการผสมผสานกันระหว่างรูปทรงที่สวยงามสำหรับผู้คนโดยส่วนใหญ่ สร้างความรื่นรมย์และชีวิตที่ดีขึ้นให้กับผู้ใช้ มีประโยชน์ใช้สอยตอบรับกับวิถีชีวิตประจำวันได้ดี มีคุณภาพความคงทนด้วยอายุการใช้งานที่ยาวนาน ต่อยอดไปสู่ความยั่งยืนด้วยการส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมให้น้อย และที่สำคัญมีราคาที่เราๆ สามารถควักกระเป๋าเงินซื้อได้อย่างไม่ยากเย็น
Ikea เป็นตัวอย่างหนึ่งที่เน้นถึงแนวทางการออกแบบ Democratic Design อย่างชัดเจนมากขึ้นในปีนี้ แทนที่จะไปผลิตสินค้าระดับไฮเอนด์หรือเน้นวัตถุดิบที่หายากเพื่อเอาใจกลุ่มผู้บริโภคชั้นสูงอย่างเดียว แต่ Ikea กลับมุ่งมั่นผลิตสินค้าคุณภาพในราคาย่อมเยา เพื่อให้ทุกคนในสังคมสามารถหาซื้อไปใช้งานและเพิ่มความสุขเติมความรื่นรมย์ให้กับชีวิตในบ้านได้มากขึ้น พร้อมกับหาวิธีการแพ็คและขนส่งให้ง่ายแบบประหยัดทั้งพื้นที่ พลังงานคน และค่าขนส่งไปในตัว
ลองสังเกตกันดูเล่นๆ มั้ยว่า เฟอร์นิเจอร์ชิ้นไหนในบ้านคุณที่มีความเป็น Democratic กันบ้าง อาจเป็นตู้หนังสือรูปทรงเรียบๆ ที่ใช้กันมาตั้งแต่รุ่นปู่จนถึงรุ่นหลาน ปัจจุบันก็ยังใช้งานได้ดี เรียกว่าสร้างประโยชน์และความสุขมาหลายยุคหลายสมัย หรืออาจเป็นโซฟาในห้องนั่งเล่นที่ให้คุณพ่อได้เอนหลังดูทีวีได้อย่างสบาย มีฟังก์ชันเปิดเบาะขึ้นเป็นที่เก็บของจุกจิกให้คุณแม่ และมีพื้นที่กว้างขวางแถมยังยืดต่อเพิ่มขนาดให้ลูกและเพื่อนๆ มานั่งเล่นอย่างเต็มที่อีก
ไม่น่าเชื่อว่าประชาธิปไตยก็เป็นเรื่องที่เข้าถึงชีวิตได้ตั้งแต่บรรดาข้าวของเครื่องใช้รอบตัวนี่เอง เพียงแต่ว่างานออกแบบผลิตภัณฑ์ที่ทำให้คนหมู่มากได้มีความสุขนั้นไม่ใช่เรื่องง่ายเลย ก็คงจะเหมือนๆ กับประชาธิปไตยทางการเมืองที่จะทำอย่างไรถึงหล่อเลี้ยงผู้คนหมู่มากให้มีความสุขถ้วนหน้าได้ นั่นก็ยากเหมือนกันค่ะ
