10 สมุนไพรที่เป็นไม้ประดับสวน ปลูกแล้วคุ้ม!!
ต้นไม้ที่เรานิยมปลูกกันนั้น นอกจากจะปลูกไว้เพื่อความสวยงามภายในสวน ใครจะรู้บางว่าทุกส่วนขององค์ประกอบในพรรณไม้นั้น ทั้งราก ต้น ใบ ดอก ผล จะมีประโยชน์อะไรบ้าง บ้านและสวนจึงนำ 10 พรรณไม้ที่นอกจากให้ความสวยงามแล้ว ยังมีประโยชน์มากมายในทุกองค์ประกอบ
กระทิง
เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลาง ต้นคล้ายสารภี แต่โตเร็วกว่า ดอกมีกลิ่นหอม ขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ด ปลูกได้ในดินทุกประเภท ต้องการน้ำปานกลางและแสงแดดรำไรถึงแสงแดดจัด ใช้เป็นต้นไม้ปลูกประดับสถานที่ได้ดี ควรปลูกกลางแจ้งให้ห่างจากไม้ต้นอื่นอย่างน้อย 5 เมตร
- ดอก ปรุงเป็นยาหอม ใช้บำรุงหัวใจ
- เมล็ด สกัดน้ำมัน ใช้ทาหรือนวดแก้ปวดข้อ ลดบวม แก้เคล็ด แก้หิดและกลาก
- ใบ รสเย็น แก้ตาแดง ตาฝ้า ตามัว
- เปลือก รสฝาดเมา ใช้ทำน้ำล้างแผล แก้คัน
- ยาง เป็นยาถ่าย กัดฝ้า ทำให้อาเจียน และเป็นยาสมาน
อ่านข้อมูลเพิ่มเเติ่มได้ที่ : http://book.baanlaesuan.com/plant-guide/beauty-leaf/
แก้ว
เป็นไม้ยืนต้น พบอยู่ทั่วไปในเขตเส้นศูนย์สูตรของทวีปเอเชีย เป็นต้นไม้พื้นเมืองของชาวบราซิล ขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ด ปักชำกิ่ง และตอนกิ่ง จะออกรากภายใน 1 เดือน ปลูกในดินร่วนปนทราย ต้องการน้ำปานกลางและแสงแดดเต็มวัน
- ดอก ใช้แก้ไอเรื้อรัง แก้ไข้ แก้กระหายน้ำ แก้ลมวิงเวียน ช่วยเจริญอาหาร แก้ไขข้ออักเสบ
- ใบ ปรุงเป็นยาขับระดู คือยาประสะใบแก้ว ใช้เป็นยาลม แก้เวียนศีรษะ แก้จุกเสียด บำรุงธาตุ ขับผายลม แก้อาการปวดฟัน มีสารฆ่าเชื้อแบคทีเรีย
- ผลสุก กินได้
- ราก รสเผ็ด แก้ปวดเอว แก้ผื่นคันที่เกิดจากความชื้น
อ่านข้อมูลเพิ่มเเติ่มได้ที่ : http://book.baanlaesuan.com/plant-guide/orange-jessamine/
ชงโค
เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลาง ขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ดและตอนกิ่ง ปลูกในดินร่วนปนทราย ต้องการน้ำมากและแสงแดดตลอดวัน เหมาะปลูกในสวนพื้นที่กว้าง ปลูกริมถนน ทางเดิน ระยะปลูกที่เหมาะสม 3 – 8 เมตร
- ดอก รักษาอาการไข้ ดับพิษไข้ เป็นยาระบาย ใช้ผสมทำยาอื่นๆ
- ใบ รักษาอาการไอ ใช้ฟอกฝี พอกแผล
- เปลือกต้น แก้บิด แก้ท้องร่วง
- ราก ต้มกินขับลม เป็นยาระบาย รักษาอาการไข้
อ่านข้อมูลเพิ่มเเติ่มได้ที่ : http://book.baanlaesuan.com/plant-guide/purple-orchid-tree/
เดซี่
เป็นไม้เลื้อยอายุหลายปี แตกหน่อได้ เป็นต้นไม้ดั้งเดิมจากประเทศกรีซ เจริญเติบโตเร็ว ขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ดและปักชำกิ่ง ปลูกในดินร่วนมีอินทรียวัตถุสมบูรณ์ ต้องการน้ำปานกลางและแสงแดดเต็มวันถึงครึ่งวันเช้า
- กลีบดอก เคยถูกใช้ขับพยาธิ แก้หอบหืด แก้ไอกรน และช่วยลดความกระวนกระวาย นิมยมใช้แต่งหน้าเค้ก ขนมหวานต่างๆ
- ใบ ใช้รักษาแผลและแผลฟกช้ำ คนอิตาลีใช้กินเป็นผักสลัด
- ต้น ตากแห้งแล้วนำมาต้มดื่ม มีรสชม ใช้จิบแก้ไอ รักษาแผลฟกช้ำ แผลเรื้อรัง แก้ปวดข้อ และแก้ไข้
อ่านข้อมูลเพิ่มเเติ่มได้ที่ : http://book.baanlaesuan.com/plant-guide/seaside-daisy/
ตีนเป็ดน้ำ
เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลาง มีดอกขาว ลูกกลม ผิวเรียบมัน เจริญเติบโตเร็ว ขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ด ปลูกได้ในดินทุกประเภท หรือดินร่วนหรือดินเหนียวชุ่มชื้นที่มีอินทรียวัตถุสูง ทนดินเค็ม ต้องการน้ำปานกลาง ทนน้ำท่วมได้สูงถึง 1 เมตรและชอบแสงแดดตลอดวัน
- ดอก มีรสเฝื่อน แก้ริดสีดวงทวาร แก้ไข้ แก้โลหิตพิการ
- ใบ มีรสเฟื่อน แก้ไข้หวัด แก้โรคผิวหนัง เช่น กลากเกลื้อน
- เปลือกต้น ขับนิ่ว แก้ไข้
- แก่น กระจายลม ช่วยบรรเทาอาการอัมพฤกษ์ อัมพาต
- ราก ขับเสมหะ แก้ลม ขับผายลม แก้อาเจียน
- เมล็ด บำรุงหัวใจ เป็นยาถ่าย
- น้ำมันจากเมล็ด แก้หวัด แก้หิด ใส่ผมแก้เหา
อ่านข้อมูลเพิ่มเเติ่มได้ที่ : http://book.baanlaesuan.com/plant-guide/pong-pong/
บานไม่รู้โรย
เป็นไม้ดอกล้มลุก ช่อดอกที่ดีมีช่อขนาดใหญ่ มีดอก 1 – 3 ดอก ดอกมีหลายสี เช่น สีขาว ชมพู แดง และม่วง เจริญเติบโตเร็ว ปลูกในดินทั่วไประบายน้ำได้ดี ต้องการน้ำปานกลางและแสงแดดตลอดวัน
- ช่อดอก รสจืด ใช้กล่อมตับ แก้ตาเจ็บ แก้ไอ ไอกรน ระงับหอบหืด ขับปัสสาวะ แก้บิด มูกเลือด แก้ปวดศีรษะ แก้แผลผื่นคันและฝีประคำร้อย
- ใบ ขับพยาธิ
- ต้นและราก เป็นยาขับปัสสาวะ รักษาหนองในและระดูขาว รักษาโรคกระษัย ขับนิ่วในกระเพาะปัสสาวะ แก้บิด แก้ไอเรื้อรัง
อ่านข้อมูลเพิ่มเเติ่มได้ที่ : http://book.baanlaesuan.com/plant-guide/globe_amaranthus/
ประยงค์
เป็นไม้พุ่มขนาดใหญ่คล้ายแก้ว แต่โตช้า มีดอกหอม ขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ด ชอบดินร่วนปนทราย ต้องการน้ำปานกลาง ทนแล้งได้ดี และชอบแดดครึ่งวัน นิยมปลูกประดับแปลง
- ดอกแห้ง นิยมกินเร่งการคลอด ฟอกปอด ทำให้ตาสว่าง แก้อึดอัดแน่นหน้าอก แก้อาการเมาค้าง แก้ไอ แก้เวียนศีรษะ
- ก้านและใบ ใช้แก้ฟกช้ำหรือฟอกฝีหนอง
- ราก ทำให้อาเจียน ถอนพิษเบื่อเมา ช่วยให้เจริญอาหาร แก้ผอมแห้ง แก้ไข้ ถอนพิษสุนัขบ้ากัด
- ปุ่ม แก้พิษสุนัขบ้า แก้พิษทั้งปวง
อ่านข้อมูลเพิ่มเเติ่มได้ที่ : http://book.baanlaesuan.com/plant-guide/chinese-perfume-plant/
ลั่นทม
เป็นไม้ยืนต้นขนาดเล็ก มีถิ่นกำเนิดในอเมริกาใต้และอเมริกากลาง ลั่นทมมี 2 ประเภท คือ ลั่นทมแดงและลั่นทมขาว เจริญเติบโตช้า ชอบดินร่วนปนทราย ต้องการน้ำปานกลาง สามารถทนแล้งได้ และชอบแสงแดดตลอดทั้งวัน
- ดอก รสชุ่ม ไม่มีพิษ ชงเป็นชาดื่มแก้ร้อนใน แก้บิด แก้ไข้มาลาเรีย โดยใช้ดอกหรือดอกตูมกินกับใบพลู
- ใบและต้น มีสารต้านเนื้องอก ใช้ลดการฟกช้ำ และรักษาแผลเรื้อรัง
- แก่น ใช้เป็นยาแก้ไอ กระหายน้ำ
- เปลือกราก เป็นยาถ่ายอย่างแรง
- เปลือกต้น มีสารซึ่งสามารถยับยั้งการเพิ่มจำนวนของเชื้อเอชไอวีในหลอดทดลอง (ชนิดที่ทดลองคือ ลั่นทมแดง) รักษาโรคหนองใน
- ยาง ยางของลั่นทมขาวใช้ทาแก้โรคงูสวัด หิด และลดอาการปวดข้อ
อ่านข้อมูลเพิ่มเเติ่มได้ที่ : http://book.baanlaesuan.com/plant-guide/frangipani/
หงอนไก่
เป็นไม้ล้มลุก ขึ้นง่าย ทนแล้งได้ดี ปัจจุบันมีหลายพันธุ์หลายสี เช่น แดง ม่วง ชมพูเงิน เหลือง ส้ม ขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ด ชอบน้ำปานกลาง ปลูกในดินทั่วไป และชอบแสงแดดตลอดทั้งวัน
- ดอก ใช้รักษาโรคมะเร็งคุด แก้บิด ถ่ายเป็นมูกเลือด เยื่อตาอักเสบ แก้เลือดลมผิดปกติ ขับปัสสาวะ บางตำราใช้แก้ริดสีดวงทวารมีเลือดออก แก้บิดมูกเลือด แก้อาเจียน แก้ไอ แก้ตกขาว แก้ปวดศีรษะ และแก้ตาแดง
- ราก แก้โลหิตเป็นพิษ บำรุงธาตุ แก้หอบหืด ขับเสมหะ แก้ท้องอืด อาหารเป็นพิษ
- เมล็ด แก้ท้องร่วง แผลในปาก โลหิตเป็นพิษ กระตุ้นความรู้สึกทางเพศ
อ่านข้อมูลเพิ่มเเติ่มได้ที่ : http://book.baanlaesuan.com/plant-guide/wild-cockcomb/
อัญชัน
เป็นไม้เลื้อยเนื้ออ่อนขนาดเล็ก อายุสั้น ขยายพันธุ์ด้วยการเพาะเมล็ด เจริญเติบโตเร็ว ชอบดินร่วนระบายน้ำได้ดีและต้องการแสงแดดร่ำไรหรือแดดจัด
- ดอก รักษาอาการผมร่วง แก้ฟกช้ำบวม ใช้ผสมอาหารให้สีม่วง เช่น ข้าวดอกอัญชัน ขนมดอกอัญชัน เป็นต้น
- เมล็ด เป็นยาระบาย
- ใบและราก อัญชันชนิดขาวใช้เป็นยาขับปัสสาวะและยาระบาย ชนิดม่วงแก้ตาฟางและตาแฉะ
อ่านข้อมูลเพิ่มเเติ่มได้ที่ : http://book.baanlaesuan.com/plant-guide/blue-pea/
ขอบคุณข้อมูลจากหนังสือ : พลังดอกไม้ โดย รศ. ดร.วีณา เชิดบุญชาติ
เขียน : ภาสกร เจยาคม
ภาพ : PLANT LIBRARY สำนักพิมพ์บ้านและสวน
