อุปกรณ์จัดสวนขวดแก้ว พร้อมตัวอย่างไอเดียน่าทำตาม
การจัดสวนขวดแก้ว หรือเทอร์ราเรียม (Terrarium) เป็นงานที่ต้องอาศัยความละเอียดในการเลือก อุปกรณ์จัดสวนขวดแก้ว และต้นไม้ที่เหมาะสม เพื่อให้ได้สวนขวดแก้วที่สวยงามและดูแลง่าย เหมาะสำหรับตกแต่งบ้านหรือเป็นของขวัญที่ไม่เหมือนใคร
บ้านและสวน จึงมาแนะนำ อุปกรณ์จัดสวนขวดแก้ว ต้นไม้ และไอเดียในการตกแต่ง เพื่อเป็นแรงบันดาลใจ และช่วยให้การจัดสวนเป็นไปได้ง่ายและสวยงาม ดังนี้
- ไอเดียจัดสวนในบ้าน เพิ่มพื้นที่สีเขียวให้มุมต่างๆ ได้ง่ายๆ
- ไอเดียจัดสวนตู้กระจก ไว้เป็นงานอดิเรกก็ได้ จัดประดับบ้านก็ดี
1.ขวดแก้ว หรือภาชนะใส
ภาชนะ หรือขวดแก้วโปร่งใส เช่น โหลแก้ว ขวดโหล หรือโหลปลากัด ทำให้มองเห็นต้นไม้และเลเยอร์ของดินได้อย่างชัดเจน โดยสามารถเลือกขนาดและรูปทรงตามความต้องการ อาจมีฝาปิดหรือเปิดก็ได้ โดยการจัดสวนระบบปิดจะเหมาะกับพืชที่ชอบความชื้นสูง อย่าง มอสส์ เฟิน และไม้คลุมดินขนาดเล็ก ภาชนะควรมีฝาปิดสนิทหรือมีช่องให้อากาศไหลเวียนได้เพียงเล็กน้อย จะทำให้ระบบนิเวศในขวดถูกรบกวนน้อยลง ส่วนสวนระบบเปิดเหมาะกับไม้ที่ชอบอากาศโปร่งแห้ง หรือต้องการอากาศถ่ายเท เช่น ไม้ทะเลทราย เช่น กระบองเพชร ไม้อวบน้ำ หรือ ไม้รากอากาศ อย่าง ทิลแอนด์เซีย แต่ทั้งนี้ ภาชนะควรมีปากกว้างพอสำหรับจัดวางต้นไม้และวัสดุปลูก
2.วัสดุปลูก
เริ่มจากวัสดุปลูกด้านล่างไล่ขึ้นมา เพื่อเพิ่มมิติเลเยอร์ที่ชัดเจน
- กรวด: วางเป็นชั้นล่างสุดสูงประมาณ 1-2 ซม. เพื่อช่วยระบายน้ำส่วนเกิน ไม่ให้ดินชุ่มเกินไป ป้องกันไม่ให้น้ำขังที่รากต้นไม้ ช่วยลดความเสี่ยงของรากเน่า หรืออาจใช้กรวดตกแต่งเป็นทางเดินเล็ก ๆ หรือพื้นที่เปิดภายในสวนขวดแก้ว ทำให้สวนดูมีรายละเอียดและดูน่ามองยิ่งขึ้น
- ถ่านทุบ: เหมาะสำหรับการใช้เป็นชั้นรองพื้นในขวดแก้ว เนื่องจากมีรูพรุนมาก ช่วยลดกลิ่นอับ ดูดซับสารเคมี กลิ่น และป้องกันการสะสมของเชื้อรา อีกทั้งยังช่วยกั้นน้ำและดินไม่ให้ปนกัน
- สแฟกนัมมอสส์: คือมอสส์ชนิดหนึ่งที่มีโครงสร้างเบา มีความสามารถในการกักเก็บน้ำได้สูง และมีคุณสมบัติที่ช่วยปรับสภาพแวดล้อมให้เหมาะสมสำหรับการปลูกต้นไม้ นิยมใช้เป็นวัสดุปลูก รองพื้น หรือผสมในดิน
- ดินผสม: ดินเป็นแหล่งให้สารอาหาร น้ำ และอากาศแก่รากต้นไม้ รวมถึงมีผลโดยตรงต่อการเจริญเติบโต จึงควรเลือกดินที่เหมาะกับชนิดของต้นไม้ เช่น ดินร่วนซุยสำหรับมอส ไม้ใบ ดินผสมทรายสำหรับกระบองเพชร หรือดินที่มีส่วนผสมของพีทมอสส์ สำหรับไม้กระถางและต้นไม้ขนาดเล็ก
- มอสส์ชิดต่าง ๆ : วางมอสส์เป็นชั้นสุดท้ายหลังจากวางดินและต้นไม้ ซึ่งมอสส์มีลักษณะคล้ายพรมสีเขียว ดูนุ่มนวล และให้ความรู้สึกเป็นธรรมชาติ มีหลายชนิดหลายขนาดให้เลือกใช้ ทำหน้าที่ดูดซับน้ำและยึดเกาะพื้นผิว อีกทั้งมอสส์ยังเติบโตในสภาพแวดล้อมที่มีความชื้น จึงช่วยรักษาความชื้นในภาชนะ กักเก็บน้ำ และช่วยกรองอากาศภายในขวดแก้วในระบบปิดได้เป็นอย่างดี
Tips แช่มอสส์ในน้ำสะอาด 10-15 นาที เพื่อเพิ่มความชุ่มชื้น
3.ต้นไม้
ต้นไม้ที่เลือกใช้ต้องมีขนาดเล็กและโตช้า หลีกเลี่ยงต้นไม้ที่มีรากลึกหรือเติบโตเร็วเกินไป และสำหรับเทอร์ราเรียมแต่ละขวดควรเลือกต้นไม้ที่มีความต้องการแสงและความชื้นใกล้เคียงกัน เพื่อความสวยงามและการดูแลรักษาให้สวยนานยิ่งขึ้น
- เทอร์ราเรียมแบบปิด: เหมาะสำหรับต้นไม้ที่ชอบความชื้นและสามารถเติบโตในสภาพแสงจำกัดได้ เช่น มอส เฟิน พรมออสเตรเลีย ไข่มุก หูเสือ ซึ่งหลังจากที่จัดสวนขวดแก้วจนสวยงามแล้ว ให้นำไปวางในที่มีแสงน้อยหรือใช้แสงไฟปลูกต้นไม้ หลีกเลี่ยงการวางขวดแก้วในแสงแดดจัดหรือโดนแสงแดดโดยตรง เพราะ มอสส์อาจแห้งหรือไหม้ได้
- เทอร์ราเรียมแบบเปิด: ต้นไม้ที่ใช้ในเทอร์ราเรียมเปิดจะมีลักษณะและความต้องการที่แตกต่างจากต้นไม้ในเทอร์ราเรียมปิด โดยมักจะชอบแสงแดดหรือแสงสว่างมากกว่า และสามารถทนต่อการระบายอากาศได้ดี เช่น กระบองเพชร หรือไม้อวบน้ำ จึงควรวางเทอร์ราเรียมในที่ที่ได้รับแสงแดดอ่อนถึงปานกลางหรือแสงธรรมชาติรำไร และรดน้ำเฉพาะเมื่อดินเริ่มแห้ง
Tips จัดเรียงต้นไม้และของตกแต่งล่วงหน้า เพื่อให้ได้ตำแหน่งที่ลงตัว
4.เครื่องมือจัดสวนขนาดเล็ก
เนื่องจากการจัดสวนในขวดแก้ว มีพื้นที่ที่ค่อนข้างจำกัดและต้องการความละเอียยด เครื่องมือจัดสวนขนาดเล็กจึงช่วยให้การทำงานเป็นไปได้อย่างราบรื่นและมีประสิทธิภาพ อาทิเช่น ช้อนตักดินขนาดเล็ก สำหรับใส่วัสดุปลูกโดยไม่ทำให้ขวดหรือพื้นที่ทำงานสวนเลอะเทอะ คีมยาวหรือที่คีบสำหรับจัดวางต้นไม้หรือจัดตกแต่งในภาชนะปากแคบ ไม้ปลายแหลมสำหรับเกลี่ยดินหรือจัดแต่งรายละเอียดปรับตำแหน่งพืช รวมถึงกรรไกรหรือกรรไกรตัดแต่งกิ่ง ใช้สำหรับตัดแต่งพืชเพื่อควบคุมขนาดและรูปทรง ทั้งนี้ ควรรักษาความสะอาดของภาชนะ อุปกรณ์ และมือระหว่างการจัดสวน เพื่อความสวยงามและสุขภาพของต้นไม้ด้วย
5.วัสดุตกแต่ง
วัสดุตกแต่ง เช่น หินสี ตุ๊กตาจำลอง ขอนไม้ หรือของตกแต่งรูปทรงน่ารักขนาดเล็ก รวมถึงโมเดลชนิดต่าง ๆ ช่วยเพิ่มความสวยงาม ความน่าสนใจ และเพิ่มเรื่องราวให้สวนขวดแก้วดูมีชีวิตชีวาขึ้น รวมถึงช่วยสร้างเอกลักษณ์ให้สวนขวดแก้วดูเหมือนจริงและมีเสน่ห์มากขึ้น
ไอเดียการจัดสวนขวดแก้ว
