วิธีจัด สวนในบ้านจัดสรร ที่หน้าบ้านต่อกับข้างบ้านเป็นรูปตัวแอล (L) - บ้านและสวน

แนะไอเดียจัดสวนในบ้านจัดสรรทั่วไปที่หน้าบ้านต่อกับข้างบ้าน รูปตัวแอล(L)

สวนในบ้านจัดสรร ไม่ว่าจะมีขนาดเล็ก หรือใหญ่มักมีผังแปลนคล้าย ๆ กันคือเป็นรูปตัวแอล (L) มีพื้นที่มุมสี่เหลี่ยมผืนผ้าด้านหน้าบ้านเชื่อมกับสี่เหลี่ยมด้านแคบยาวไปจนถึงบริเวณหลังบ้านที่มักเป็นครัวหรือพื้นที่ซักล้าง

สวนในบ้านจัดสรร ด้วยขนาดพื้นที่ที่ไม่ใหญ่มากนัก จึงสามารถจัดเป็นมุมสวนสวย ๆ เองได้ไม่ยาก โดย บ้านและสวน มีวิธีดังต่อไปนี้

หาแรงบันดาลใจ

ทุกครั้งที่จะจัดสวนควรเริ่มต้นจากการหาข้อมูลพื้นฐาน ทั้งรูปแบบหรือสไตล์สวนที่ต้องการ วัสดุที่กลมกลืนกับองค์ประกอบโดยรวม พืชพรรณที่เหมาะสมกับสภาพแวดล้อม เพื่อเป็นแนวทางการตัดสินใจ ซึ่งจะส่งผลไปถึงการออกแบบ โทนสี อารมณ์ หรือแม้แต่การซื้อของตกแต่งสวนและพรรณไม้ในขั้นต่อไป ด้วยขนาดพื้นที่ที่จำกัด เราอาจยกแค่เพียงจุดเด่นเล็ก ๆ ของสไตล์ที่ชื่นชอบมาไว้ในสวน เพื่อสร้างกลิ่นอายและเอกลักษณ์ของสวน

สวนในบ้านจัดสรร
สวนที่ได้แรงบันดาลใจมาจากสวนป่าในธรรมชาติ วางจุดเด่นเป็นบ่อปลาขนาดใหญ่ตรงกลางที่สามารถมองได้จากทุกมุม พร้อมระเบียงนั่งเล่นและชมความงามของบ่อปลาและน้ำตกด้านข้าง
สวนในบ้านจัดสรร
หลายคนที่เป็นนักสะสมต้นไม้คงอยากมีโรงเรือนขนาดเล็กสำหรับปลูกและเพาะพันธุ์ต้นไม้ที่ชื่นชอบ เราสามารถใช้พื้นที่ว่างข้างบ้านเป็นที่ตั้งของโรงเรือนแทนการทำสวนริมทางเดินทั่วไป

จัดแบ่งพื้นที่

วัดขนาดพื้นที่สวนในทุกมุม จากนั้นนำมาจำลองวาดบนกระดาษแบบง่าย ๆ โดยกำหนดขนาดพื้นที่ให้เหมาะกับลักษณะงานหรือกิจกรรมที่ทำ เพราะแต่ละอย่างต้องการใช้พื้นที่แตกต่างกัน เช่น สนามหญ้าสำหรับออกกำลังกาย โต๊ะสนามสำหรับนั่งเล่นหรือโต๊ะรับประทานอาหาร ที่สำคัญต้องคำนึงถึงทิศทางของแสงและลมประกอบกับเวลาที่เข้าไปใช้งานในสวนด้วย เช่น มุมนั่งเล่นควรได้รับร่มเงาจากตัวบ้านในช่วงเย็นที่ชอบมานั่งเล่นพักผ่อน หรือวางมุมนั่งเล่นที่บริเวณประตูที่เชื่อมต่อระหว่างครัว เพื่อให้เกิดการใช้งานที่เชื่อมต่อกันเป็นมุมนั่งเล่นในสวนหลังรับประทานอาหารเสร็จ

สวนในบ้านจัดสรร
สนามหญ้าใช้เป็นทางเดินหลักที่เชื่อมพื้นที่จอดรถ ทางเข้าบ้าน และศาลาในสวน การทำผังกิจกรรมทำให้เราไม่สร้างศาลาที่ขวางสนามกับทางเดินที่ทอดยาวไปยังสวนด้านข้าง
สวนในบ้านจัดสรร
มุมนั่งเล่นด้านข้างออกแบบที่นั่งให้ชิดกับแนวรั้ว เพื่อให้เกิดพื้นที่ว่างมากที่สุดและไม่มีโต๊ะสนามที่ขวางทางเดิน ทำให้เดินได้สะดวกยิ่งขึ้น

กำหนดเส้นทางสัญจร

กรณีที่มีพื้นที่ใช้งานในสวนหลายอย่าง ควรแบ่งเป็นทางเดินหลักและทางเดินรอง แต่ไม่ควรวางแนวทางเดินที่ตัดผ่านพื้นที่ใช้งานโดยตรง ยกเว้นสวนขนาดเล็กที่มีจุดทำกิจกรรมเพียงจุดเดียว เพราะมักทำให้การสัญจรไม่คล่องตัวหรือเกิดการซ้อนทับของกิจกรรมได้ เช่น วางแนวทางเดินผ่านเข้าไปยังศาลาในสวน เพราะพื้นที่สวนรูปตัวแอล (L) มีขนาดค่อนข้างเล็ก ส่วนมากแปลงหน้าบ้านจะสามารถแบ่งเป็นทางเดินหลักและทางเดินรองสำหรับทำกิจกรรมต่าง ๆ ได้ แต่พื้นที่ด้านข้างที่ค่อนข้างแคบ นิยมทำเป็นทางเดินตรงยาวขนานกับบ้านและแนวรั้ว ด้านข้างตกแต่งด้วยต้นไม้ให้ความร่มรื่นแทรกไป ซึ่งสามารถวางของตกแต่งหรือทำทางเดินให้โค้งเพื่อให้เกิดมิติมากยิ่งขึ้น

มุมทางเดินข้างบ้านที่มักเป็นทางเดินยาวสามารถใช้ระดับสูงต่ำ ทำให้เกิดมุมที่รองรับการใช้งานที่หลากหลายและช่วยให้สวนดูมีมิติมากยิ่งขึ้น
ทางเดินข้างบ้านควรทำให้มีลักษณะโค้งเป็นรูปตัวเอส (S) แทนทางเดินที่ตรงยาวขนานกับตัวบ้าน เพื่อให้สวนดูมีมิติและเกิดมุมมองที่น่าสนใจมากยิ่งขึ้น อีกทั้งยังเป็นการเพิ่มขนาดแปลงปลูกต้นไม้และให้ความรู้สึกเป็นธรรมชาติขึ้น
สวนในบ้านจัดสรร
นอกจากทางเดินหลักในสวนแล้ว ยังมีทางเดินรองไปยังระเบียงสำหรับนั่งเล่นริมน้ำตก โดยออกแบบเป็นทางเดินแผ่นหินที่มีน้ำตกไหลผ่านตรงกลาง ทำให้ผู้ใช้รู้สึกถึงธรรมชาติของสวนน้ำตกได้อย่างใกล้ชิดและใช้พื้นที่จำกัดได้เป็นอย่างดี

กำหนดมุมมอง

หลักการง่าย ๆ ในการเลือกมุมมองของสวนให้สวยงามควรอยู่ในตำแหน่งใช้งานหลัก หรือใช้ประจำอย่างห้องรับแขก ห้องรับประทานอาหาร หรือห้องนอน แล้วมองออกไปที่สวน จะช่วยให้สามารถกำหนดจุดเด่นหรือจุดนำสายตาได้เหมาะสมที่สุด นอกจากนี้จุดเด่นของสวนยังบ่งบอกคอนเซ็ปต์ในการออกแบบได้ชัดเจนขึ้น สำหรับสวนรูปตัวแอล (L) บริเวณมุมฉากที่เชื่อมระหว่างแปลงข้างบ้านกับแปลงหน้าบ้านคือ จุดหนึ่งที่นิยมสร้างจุดเด่นของสวนหรือเป็นพื้นที่ใช้งานหลัก เช่น วางประติมากรรม ทำมุมนั่งเล่น หรือตั้งตำแหน่งศาลา เพราะเป็นมุมที่เชื่อมระหว่างพื้นที่สองส่วนและสามารถมองเห็นเป็นจุดนำสายตาของมุมมองจากทั้งสองด้านระหว่างทางเดิน

การออกแบบมุมนั่งเล่นรูปตัวแอล (L) ให้รับกับมุมสวนเป็นหนึ่งในสิ่งที่ผังสวนรูปแบบนี้นิยมใช้ เพราะสามารถใช้ประโยชน์สำหรับนั่งเล่นได้หลายคน เกิดจุดเด่นนำสายตาจากทางเข้าสวนทั้งสองทาง อีกทั้งด้านหลังยังสามารถทำเป็นกระบะปลูกต้นไม้ได้ด้วย
บริเวณหน้าต่างห้องนั่งเล่นสามารถมองออกมาพบมุมนั่งเล่นที่มีฉากหลังเป็นระแนงไม้เลื้อยประดับ ด้วยงานประติมากรรมและกระถางต้นไม้ มองออกมาจากในบ้านก็ดูสวยงาม ทั้งยังใช้เป็นมุมนั่งเล่นได้จริงอีกด้วย
สวนหน้าบ้านที่มีบริเวณกว้างจำเป็นต้องปลูกต้นไม้ใหญ่เป็นจุดเด่นอีกจุดหนึ่งด้านหน้า เพื่อสร้างบรรยากาศและทำให้สวนดูน่ามอง ช่วยให้มุมมองจากด้านนอกไม่ปะทะกับศาลาโดยตรง ทั้งยังสามารถนั่งเล่นที่กระบะปลูกได้อีกด้วย

การเลือกต้นไม้

ต้นไม้แต่ละชนิดมีลักษณะเฉพาะตามสภาพภูมิอากาศและสิ่งแวดล้อม สำหรับพื้นที่สวนรูปตัวแอล (L) ในบ้านจัดสรรส่วนใหญ่มักมีขนาดไม่ใหญ่มาก ดังนั้น ไม่ควรปลูกไม้ยืนต้นขนาดใหญ่ เพราะจะให้ร่มเงาและโตเร็วเกินไป ทำให้ต้องหมั่นตัดแต่งและอาจเป็นอันตรายต่อโครงสร้างอาคารในอนาคตได้ ควรใช้ไม้ระดับกลาง เช่น แก้ว แก้วเจ้าจอม ซองออฟจาไมกา ทรงบาดาล ทองอุไร มาปลูกทดแทนไม้ยืนต้น นอกจากนี้ ควรใช้การปลูกต้นไม้หลายระดับ เพื่อทำให้สวนดูมีมิติมากขึ้น โดยปลูกไม้ริมรั้วยาวเป็นกำแพง เพื่อเป็นฉากหลัง จากนั้นปลูกไม้พุ่มตัดแต่งไล่มาจนถึงไม้คลุมดินล่างสุด โดยอาจใช้เนินดินช่วยให้เห็นระดับที่ชัดเจนมากขึ้น การใช้ต้นไม้ที่หลากหลายทำให้สวนดูมีสีสันและความน่าสนใจมากขึ้นกว่าการใช้ต้นไม้ประเภทเดียว แต่ควรคำนึงถึงปริมาณแสงก่อนที่จะเลือกต้นไม้มาปลูก เพราะสวนข้างบ้านมักได้รับแสงน้อย อาจต้องปลูกต้นไม้ที่ทนต่อแสงครึ่งวันหรือรำไร

สวนในบ้านจัดสรร
ไม้ใบหลากหลายชนิดนำมาจัดวางเป็นกลุ่มรอบสวน สร้างความน่าสนใจและดูมีรายละเอียดมากขึ้น จากสีสันและรูปทรงใบที่แตกต่างกัน
สวนในบ้านจัดสรร
เนินดินยกขึ้นสูงนำมาปลูกร่วมกับไม้พุ่มขนาดเล็กและไม้คลุมดิน ทำให้พื้นที่ขนาดเล็กและแปลงต้นไม้ดูน่าสนใจมากยิ่งขึ้น
ไม้ใหญ่ที่มีขนาดลำต้นเล็กและโตช้าอย่างศรีตรัง เหมาะกับการปลูกและจัดสวนขนาดเล็กในบ้านจัดสรร นอกจากจะโตช้าแล้วยังให้ร่มเงาปานกลาง ทำให้แสงลอดลงมาถึงต้นไม้ขนาดเล็กด้านล่างได้
สวนในบ้านจัดสรร
การใช้ไม้เลื้อยก็เป็นการสร้างฉากหลังหรือพื้นที่สีเขียวแนวตั้งขนาดเล็กที่ง่ายและดูดี ทดแทนการปลูกไม้แนวรั้วอย่างไทรเกาหลีหรือโมกที่ต้องเสียงพื้นที่แปลงปลูกมากกว่า

เพิ่มลายละเอียด

ยิ่งสวนมีขนาดเล็ก ยิ่งควรเพิ่มรายละเอียดเล็ก ๆ น้อย ๆ ลงไป เพื่อให้สวนมีเอกลักษณ์และดูน่าสนใจ โดยของตกแต่งต้องสะท้อนสไตล์สวน หรือความชื่นชอบของเจ้าของบ้านออกมา ผ่านกระถาง วัสดุกรุพื้น เฟอร์นิเจอร์ หรือรูปปั้น เช่น ในสวนสไตล์อังกฤษควรใช้กระถางเอิร์นหรือกระถางดินเผา เพื่อให้สวนดูมีกลิ่นอายความเป็นสวนอังกฤษมากยิ่งขึ้น หรือหากเจ้าของสวนสะสมของเก่า อาจนำมาวางประดับสวนหรือดัดแปลงเป็นกระถางร่วมด้วยได้ นอกจากนี้การเปลี่ยนสีหรือเลือกใช้สีก็ทำให้โทนของสวนดูชัดเจนมากยิ่งขึ้น สะท้อนตัวต้นหรือรสนิยมของเจ้าของบ้านได้ดี โดยการใช้สีโทนอ่อนทำให้สวนดูกว้างและไม่ทึบเท่ากับการใช้สีเข้ม

สวนขนาดเล็กในบ้านจัดสรรอาจใช้องค์ประกอบของบ้านที่มีอยู่แล้ว อย่าง ซุ้มประตูมาตกแต่งด้วยตุ๊กตาปูนปั้นและกระถางต้นไม้ ทำให้มุมดังกล่าวดูโดดเด่นและช่วยเพิ่มเอกลักษณ์ให้สวน
ตุ๊กตาปูนปั้นรูปสัตว์ที่หาซื้อได้ไม่ยาก เมื่อนำมาจัดวางก็ช่วยให้สวนดูมีชีวิตชีวาและมีกลิ่นอายของสวนยุโรปมากขึ้น
ผนังรั้วธรรมดาดูมีชีวิตชีวาและสร้างสีสันให้สวนได้ด้วยงานศิลปะจากความชอบของเจ้าของ ทำให้สวนมีเอกลักษณ์เฉพาะตัวที่ไม่เหมือนใคร
บล็อกช่องลมสำเร็จรูปนำมาวางกับพื้นเป็นทางเดินโรยด้วยกรวดแม่น้ำ ทำให้กรวดไม่จมหรือกระจาย อีกทั้งเป็นการสร้างลวดลายให้สวนดูน่ารักมากขึ้น

เรื่อง : ปัญชัช

ภาพ : คลังภาพบ้านและสวน

นิตยสารบ้านและสวน เดือนมกราคม 2565